Հանքային ջրեր

Հանքային ջրերի բազմազանության մեջ երբեմն դժվար է լինում կողմնորոշվել դրանց ընտրության գործում: Հուսով ենք, որ «Առողջապահություն» հանդեսի խմբագրությանն ուղղված ձեր բազմաթիվ հարցերի պատասխանները կգտնեք ՀՀ ԱՆ կուրորտաբանության և ֆիզիկական բժշկության ԳՀԻ-ի բնական բուժական ռեսուրսների հետազոտման և էկոբժշկության կենտրոնի ղեկավար Կարինե Մայսուրյանի և կ.գ.թ., առաջատար մասնագետ Ռիտա ԷՄԻՆՅԱՆԻ տեղեկատվական հոդվածում:

Հայաստանը առանձնապես հարուստ է ստորերկրյա քաղցրահամ և հանքային ջրերի պաշարներով, որոնք տարբեր են ինչպես իրենց քիմիական կազմի բազմազանությամբ, այնպես էլ բուժական հատկություններով: Մոլորակի խմելու ջրի պաշարների սակավությունը և դրանց շարունակական նվազումը մեր հանրապետությանն առավել գրավիչ են դարձնում քաղցրահամ ջրերի մեծ պաշարների առկայության շնորհիվ: 

Հայտնի է, որ հանքային ջրերի բուժական նշանակությունն ու արժեքները պայմանավորված են նրանց քիմիական բաղադրությամբ, ֆիզիկական հատկություններով, կենսաբանորեն ակտիվ նյութերի, միկրոտարրերի, օրգանական միացությունների և ֆիզիոլոգիական ակտիվ խմբերի առկայությամբ: Գիտականորեն և կլինիկափորձարարական հետազոտություններով ապացուցված է, որ այս կամ այն հանքային ջուրը օրգանիզմի վրա ունի թե´ ֆիզիոլոգիական, և թե´ բուժական ազդեցություն. նպաստում է տարբեր հիվանդությունների բուժմանը, բարձրացնում օրգանիզմի ընդհանուր դիմադրողականությունը, դրանով իսկ նպաստելով հիվանդությունների կանխարգելմանը (ստամոքսաաղիքային, երիկամային, սիրտ-անոթային, լյարդի և փայծաղի, նյարդային, մաշկային, հոդային, հենաշարժական համակարգի, գինեկոլոգիական, թոքային և այլ հիվանդություններ, ինչպես նաև նյութափոխանակության խանգարումներ): 

Այս առումով փորձենք ներկայացնել վաճառքում առկա` բնական բուժիչ-սեղանի հանքային, պարզապես բնական հանքային և սննդամթերք համարվող ջրերի միջև եղած տարբերությունները և դրանց օգտագործման անհրաժեշտությունը:

Հայաստանի հանքային ջրերն իրենց քիմիական կազմով և բաղադրությամբ բազմազան են: Դրանց գերակշռող

մասը՝«Դիլիջան»,«Դիլիջան Ֆրոլովա»,«Ջերմուկ»,«Բջնի»,«Արզնի»,«Հանքավան»,«Իջևան»,«Արարատ»,

«Սևան»,«Լոռի»,«Լիճք» և այլն պատկանում է ածխաթթվային ջրերի դասին, հիմնականում՝ հիդրոկարբոնատային խմբին, սակայն ունեն անիոնային և կատիոնային տարբեր կառուցվածքներ, որոնցով էլ պայմանավորված է դրանց բուժական նշանակությունը:

Վերը թվարկվածները բնական բուժիչ-սեղանի հանքային ջրեր են, որոնք ունեն 1-10 գ/դմ3 հանքայնացում, խմում են բուժման կամ կանխարգելիչ նպատակներով: Բուժումն իրականացվում է բժշկի հսկողությամբ: Հիվանդներին բացատրվում է ջրի խմելու ժամերը, հաճախականությունը, քանակը, ջրի ջերմաստիճանը, գազի առկայությունը և այլն: Հիվանդի առողջական վիճակի դրական կամ բացասական փոփոխություններից ելնելով`   կատարվում են անհրաժեշտ եզրահանգումներ: Դրանց անսահմանափակ օգտագործման դեպքում` օրգանիզմում ջրաաղային հավասարակշռությունը խանգարվում է, որը կարող է դառնալ քրոնիկական տարբեր հիվանդությունների սրացման պատճառ: 

«Արզնի»,«Տատնի»,«Ծովինար»,«Հանքավան» և շշալցված բնական խմելու-սեղանի հանքային այլ ջրերի հանքայնացումը համեմատաբար փոքր է. աղերի պարունակությունը 1-2 գ/դմ3 է, կենսաբանորեն ակտիվ միացություններինն ու միկրոտարրերինը` սահմանային թույլատրելի նորմերում: Դրանք, սակայն, որպես ըմպելիք նույնպես ցանկալի չէ օգտագործել հաճախակի, երկարատև և անսահմանափակ քանակներով:

Միջազգային չափորոշիչներից ելնելով, նոր պիտակով, նոր տեսակով ու որակով շուկա են մտել շշալցված բնական հանքային ջրեր`«Դիլիջան»,«Դիլիջան Ֆրոլովա»,«Ջերմուկ», որոնցում կայուն պահպանված են ջրերի քիմիական կազմերը, միաժամանակ ապահովված են եվրոպական ստանդարտներով սահմանված քիմիական բաղադրության և մանրէաբանական անվտանգության նորմերը: 

Որպես սննդամթերք իրենց յուրահատուկ տեղն են գրավում քաղցրահամ բնական աղբյուրներից բխող, էկոլոգիապես մաքուր, առողջության համար անվտանգ, բարձր կարգի, շշալցված «Դիլիջան»,«Բյուրեղ»,«Գառնի»,«Ապարան»,«Այգ», «Նոյ»,«Զուլալ». «Արդվի» և խմելու այլ ջրերը, որոնք կարելի է օգտագործել անսահմանափակ քանակությամբ:

Որպեսզի միջազգային շուկայում ապահովվի Հայաստանի հանքային ջրերի համբավն ու դրանք գրավեն իրենց արժանի տեղը, արտադրողներն անպայման պետք է հաշվի առնեն արտերկրների սպառողական շուկայի առանձնահատկությունները և արտադրեն այդ չափորոշիչներին համապատասխանող ջրեր:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ